Genel Olarak
Yabancı ülke vatandaşlarının Türkiye’deki malvarlıklarına müdahale hususu, 28/5/1927 tarihli ve 1062 sayılı ‘Hudutları Dahilinde Tebaamızın Emlâkine Vaziyed Eden Devletlerin Türkiyedeki Tebaaları Emlâkine Karşı Mukabele Bilmisil Tedabiri İttihazı Hakkında Kanun’ (‘1062 Sayılı Kanun’) ile düzenlenmektedir. Bahse konu kanunun birinci maddesinde Türk vatandaşlarının mülkiyet haklarını idari işlem veya kanunla sınırlandıran devletlerin Türkiye’de bulunan vatandaşlarının taşınır veya taşınmaz malvarlıklarına ilişkin mülkiyet haklarının Cumhurbaşkanı Kararı ile tamamen veya kısmen kısıtlanabileceği öngörülmüştür.
Suriye Uyruklu Kişilerin Durumu
Türk vatandaşlarının Suriye’de hak kaybı yaşaması üzerine 13/01/1939, 14/02/1942, 18/11/1957 1/10/1966 tarihli ve sırasıyla 2/10250, 2/17317, 4/9697, 6/7104 sayılı Bakanlar Kurulu kararları ile Türkiye’de yaşayan Suriye uyruklu özel ve tüzel kişilere ait olan taşınmaz malvarlıklarına el konulmuştur. Ayrıca, 17/10/1966 tarihli ve 12428 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ‘Suriye Uyrukluların Mallarının Tesbiti Ve Bu Mallara El Konulması Hakkında Yönetmelik’in birinci maddesinde, 1062 Sayılı Kanun’a istinaden, Suriye uyruklu bütün özel ve tüzel kişilerin Türkiye’de bulunan taşınmaz ve taşınır mallarına Hazinece el konulduğu bildirilmiştir.
Söz konusu malvarlıklarının yönetimine ilişkin olarak da 6/11/1967 sayılı ve 12743 sayılı Resmi Gazete’de Suriye Uyruklu Özel Ve Tüzel Kişilerin Hazinece El Konulan Mallarının İdaresi Hakkında Yönetmelik (‘Yönetmelik’) yayımlanmıştır.
Çifte Vatandaş Olan Suriye Uyruklu Kişilerin Durumu
Yönetmeliğin 5. maddesinde, 13/01/1939 dan sonra başka bir devlet uyrukluğuna geçen kişilerin de taşınmaz mallar bakımından Suriye uyruklu olarak değerlendirileceği düzenlenmiştir. Bir başka deyişle, 13/01/1939 tarihinden sonra başka bir devlet uyrukluğuna geçen Suriye vatandaşları Türkiye’de edineceği taşınmazlar bakımından anılan kısıtlamalara tabi olacaktır.
Sonuç
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü tarafından 06/08/2012 tarihinde yayımlanan genelgede Suriye vatandaşlarının taşınmaza ilişkin taleplerinin merkezden sorulmak suretiyle sonuçlandırılması gerektiği düzenlemesi yer almaktadır. Halen yürürlükte olan yukarıda belirtilen düzenlemeler ve mevcut uygulama uyarınca, Türkiye’de taşınmaz edinmesine izin verilen bir ülke vatandaşlığı olsa dahi Suriye uyruklu kişilerin Türkiye’de taşınmaz edinemeyecekleri değerlendirilmektedir. Ancak, yakın zamanda değişen uygulama ile sonradan Türk vatandaşlığı edinen Suriye uyruklu kişilerin Türkiye’de taşınmaz edinmesine izin verilebilmektedir.
Daha fazla bilgi için AYS Hukuk Bürosu ile iletişime geçebilirsiniz.